Το κράτος βάζει νέα φωτιά στην ακρίβεια

ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ και τον Ιούλιο αναμένεται να είναι ο «εμπρηστής» της ακρίβειας. Από την πρώτη τού μήνα αυξάνουν εκ νέου οι συντελεστές ΦΠΑ. Πρόκειται για τη δεύτερη φέτος αύξηση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, αυτή τη φορά από το 10% στο 11% και από το 21% στο 23%, καθ' υπόδειξιν της τρόικας.


Κυβερνητικοί κύκλοι εκτιμούν πως οι ανατιμήσεις στον ιδιωτικό τομέα (τιμές προϊόντων και υπηρεσίες, π.χ. τουριστικές) θα είναι περιορισμένες ή και μηδενικές λόγω της κρίσης. Εκτίμηση που μένει να επιβεβαιωθεί ή όχι στη συνέχεια του καλοκαιριού.

Αναπόφευκτες όμως θεωρούνται οι ανατιμήσεις στις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς τα τιμολόγιά τους αναπροσαρμόζονται αυτόματα στις αυξήσεις του ΦΠΑ. Σε αυτή την κατηγορία συμπεριλαμβάνονται ΔΕΚΟ (ΔΕΗ, ΕΥΔΑΠ, ΟΤΕ κ.ά.), φορείς του Δημοσίου (ΟΣΕ), μεταφορές (διόδια, Αττική Οδός). Σημαντική υπολογίζεται ότι θα είναι η επιβάρυνση στο κόστος μεταφοράς, καθώς επιβάλλεται εξαρχής ΦΠΑ 11% στα ταξί.

Αυτή τη στιγμή ακόμη δεν έχει φανεί στην αγορά η δεύτερη αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα. Σημειωτέον πως τα προηγούμενα δύο κύματα αυξήσεων των έμμεσων φόρων προκάλεσαν έκρηξη του πληθωρισμού στο 5,4% τον Μάιο (στο υψηλότερο σημείο 13ετίας) και... έκρηξη στις σχέσεις των συναρμόδιων υπουργών, Γ. Παπακωνσταντίνου και Λ. Κατσέλη. Πηγές του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν πως ο πληθωρισμός θα κυμανθεί στα ίδια επίπεδα τον Ιούνιο, ενώ περιμένουν εναγωνίως το πώς θα κινηθεί τον Ιούλιο-Αύγουστο. Σε κάθε περίπτωση, παραμένει πολύ υψηλότερα από το όριο 1,9% που έχει θέσει η τρόικα, η οποία παραμένει εξαιρετικά επιφυλακτική για την προοπτική τιθάσευσής του. Αυτό γιατί, παρά το ότι έχει μειωθεί η επίδραση του ιδιωτικού τομέα, φέρεται να έχει αυξηθεί θεαματικά του δημοσίου, που δείχνει να είναι ο κύριος υπαίτιος για την έκρηξη τιμών στην αγορά.

Αλλωστε, όπως σημείωναν κυβερνητικές πηγές, οι επιβαρύνσεις που περνούν στα νοικοκυριά μέσω των τιμολογίων της ΔΕΗ, του ΟΤΕ και οι έμμεσες αυξήσεις που πλήττουν τον φορολογούμενο οφείλονται στην κρατική συμμετοχή και την επιβάρυνση του κόστους παροχής δημόσιων υπηρεσιών.

Αρμόδια στελέχη παραδέχονται πως είναι δυσβάστακτη πλέον η επιβάρυνση για τον επιχειρηματία και τον καταναλωτή από τις συνεχείς αυξήσεις στην τιμή του ρεύματος. Πράγματι, ομοβροντία επιβαρύνσεων σημειώθηκε από την πρώτη δόση αύξησης του ΦΠΑ (από 9% σε 10%), την επιβολή τέλους για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και επιπλέον δημοτικά τέλη. Ανάλογες αυξήσεις έγιναν στα τιμολόγια χρέωσης φυσικού αερίου. Σύμφωνα με υπολογισμούς του υπουργείου Οικονομικών, η αύξηση του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ (από 21% σε 23%) επιταχύνει τον τιμάριθμο κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες. Πρακτικά, δηλαδή, εάν δεν ελεγχθούν οι ανατιμήσεις και περάσουν αυτούσιες στην αγορά, τότε ο τιμάριθμος θα μπορούσε να εκτιναχθεί πάνω και από το 7% προς το τέλος του καλοκαιριού.

Εχει παρατηρηθεί πως, από την αρχή του έτους μέχρι και τα μέσα Ιουνίου, στον ιδιωτικό τομέα καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες στο να υποστηριχθεί η κατανάλωση και η αγοραστική δύναμη του καταναλωτή. Είτε με την απορρόφηση του ΦΠΑ είτε με τη μη μετακύλιση του φόρου στον τελικό πελάτη, η αγορά φαίνεται να βρίσκει έναν ρυθμό αυτορύθμισης. Εάν μάλιστα αποδώσουν στη συνέχεια οι προσπάθειες των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομίας και αποφέρουν καρπούς οι εκτεταμένοι έλεγχοι των κλιμακίων της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η κατάσταση θα μπορούσε να βελτιωθεί, σημειώνουν επιχειρηματικοί κύκλοι.