ΣτΕ: Συνταγματική η αλλαγή επωνύμου της συζύγου μετά το γάμο

Συνταγματικό έκρινε το Δ' Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας το δικαίωμα της συζύγου να αλλάξει το επώνυμό της, μετά το γάμο, αποκτώντας το επώνυμο του συζύγου της, με αίτημά της προς τη Νομαρχία.


Το ΣτΕ έκρινε την προσφυγή εκδότριας βιβλίων που ζήτησε από τη Νομαρχία Αθηνών τη συμπλήρωση του επωνύμου της με το επώνυμο του συζύγου της, ισχυριζόμενη ότι μετά το γάμο της αντιμετωπίζει προβλήματα ταυτοπροσωπίας από τις αρχές της Ελβετίας, όπου διαμένει ο σύζυγός της, αλλά και στις σχέσεις της με τους πελάτες της στην επαγγελματική δραστηριότητά της.

Ωστόσο, ο νομάρχης απέρριψε το αίτημά της και η εκδότρια άσκησε προσφυγή στο Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας, η οποία και πάλι απερρίφθη με τον ισχυρισμό ότι οι λόγοι που προβάλλονται δεν αποτελούν εξαιρετική περίπτωση που να δικαιολογούν την αλλαγή, αλλά και οι αλλεπάλληλες αλλαγές αποτελούν καταχρηστική άσκηση του δικαιώματος των πολιτών.

Όπως αναφέρει το ΣτΕ πριν την εφαρμογή του Ν. 3791/2008, η αλλαγή του επωνύμου της συζύγου ήταν δυνατή με απόφαση του νομάρχη κατόπιν αιτήσεως της ενδιαφερόμενης, ωστόσο μετά την ισχύ του νόμου, η αλλαγή του επωνύμου της συζύγου μπορεί να γίνει κατόπιν συμφωνίας των συζύγων με κοινή δήλωσή τους ενώπιον του ληξιάρχου.

Στην απόφασή του το ΣτΕ, τονίζει ότι "το επώνυμο, ναι μεν αποτελεί στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου, πλην η πρόσκτηση ή η αλλαγή του δεν απόκειται στην ιδιωτική βούληση, αλλά ενδιαφέρει τη δημόσια τάξη, ως θέμα συναπτόμενο με την ασφάλεια των συναλλαγών και των εννόμων εν γένει σχέσεων δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου του ατόμου, χωρεί δε δια της διοικητικής οδού".

Προσθέτει δε, ότι ο "νομάρχης κατά την ενάσκηση της σχετικής του αρμοδιότητας οφείλει σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, προπαντός να εκτιμά τους λόγους που επικαλείται ο αιτών τη μεταβολή του επωνύμου του και να αποφαίνεται ενόψει της σοβαρότητας των λόγων αυτών, εάν ενδείκνυται ή όχι η ζητούμενη μεταβολή, αιτιολογώντας ειδικά, από την άποψη αυτή, την απόφασή του".

"Ναι μεν κατά το άρθρο 1388 του Αστικού Κώδικα, όπως ίσχυε μετά την αντικατάστασή του με το άρθρο 15 του ν. 1329/83 και πριν την συμπλήρωση του ανωτέρω άρθρου 15 με την προσθήκη σε αυτό τρίτης παραγράφου, δια του άρθρου 28 του ν. 3719/2008, ο γάμος δεν επάγεται μεταβολή του επωνύμου της συζύγου, ως προς τις έννομες σχέσεις αυτής, που δύναται πάντως να χρησιμοποιεί το επώνυμο του συζύγου της, με τη συναίνεσή του, στις κοινωνικές της σχέσεις, όμως, εκ τούτου ουδόλως έπεται, ότι αποκλείεται στην έγγαμη γυναίκα, μετά την τέλεση γάμου, να ζητήσει, κατά την διαδικασία και υπό τα προαπαιτούμενα του Ν./Δτος 2573/1953, την μεταβολή του επωνύμου της και την πρόσκτηση παρ' αυτής ως επωνύμου εκείνου του συζύγου της", αναφέρεται στην απόφαση του ΣτΕ.

"Η ερμηνεία δ' αυτή μάλιστα παρίσταται επιβεβλημένη εν όψει και της συνταγματικής κατοχυρώσεως του δικαιώματος της ελευθέρας αναπτύξεως της προσωπικότητας (άρθρο 5), καθώς και της προστασίας του γάμου και της οικογένειας (άρθρο 21)", καταλήγει το Δ' Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας, που λόγω της σπουδαιότητας του συγκεκριμένου ζητήματος παρέπεμψε την υπόθεση προς οριστική κρίση στην αυξημένη επταμελή, σύνθεση του ίδιου Τμήματος.